Asset Publisher Asset Publisher

Mniszka nie tylko w klasztorze, czyli o jednym z najgroźniejszych szkodników drzew.

Lipiec jest miesiącem w którym prognozuje się występowanie jednego z najgroźniejszych owadzich szkodników pierwotnych drzew iglastych- brudnicy mniszki (Lymantria monacha L.).

Przełom lipca i sierpnia to czas kontrolowania liczebności brudnicy mniszki. Leśnicy wywieszają specjalne pułapki, aby na podstawie liczby odłowionych osobników ocenić zagrożenie i w razie potrzeby wybrać najlepszy sposób walki z tym szkodnikiem.

Szkodniki pierwotne- wśród owadów są to gatunki, które żerują na żywych drzewach. Zasiedlają zazwyczaj drzewa osłabione.

Dlaczego ten owad jest taki groźny? Szacuje się, że jedna gąsienica w ciągu swojego życia uszkadza około 300 igieł sosnowych lub około 1000 igieł świerkowych. Gąsienice brudnicy mniszki powodują szkody w starszych drzewostanach, ale także w uprawach, młodnikach oraz sadach, gdzie przedostają się z pobliskich zarażonych drzewostanów z wiatrem. Brudnica mniszka to średniej wielkości motyl- samice są większe od samców. Samce mają grzebykowate czułki, gdy siedzą ich obrys tworzy trójkąt równoboczny. Odwłok mają szaroczarny, ścięty równo. Samice- czułki nitkowate, odwłok jest czerwony, zakończony ostro, a siedząc ich obrys tworzy trójkąt równoramienny.

Motyle brudnicy żyją krótko- zazwyczaj do 14 dni. W tym czasie leśnicy muszą śledzić ich rozwój i lot, aby nie dopuścić do gwałtownego wzrostu ich liczebności.

Pułapka składa się z plastikowego lejka, w którym umieszcza się czerwoną gumkę- feromon, oraz foliowego worka do którego wpadają zwabione samce.

Feromony- związki chemiczne lub mieszaniny związków wydzielane przez zwierzęta i wpływające na zachowanie się i rozwój osobników tego samego gatunku (np. feromony płciowe u motyli lub feromony agregacyjne u korników).

Na terenie Nadleśnictwa Rajgród wywieszonych jest 10 takich pułapek. Pracownicy służby leśnej systematycznie je sprawdzają, liczą złapane motyle, a dane notują i wysyłają do biura do osoby zajmującej się ochroną lasu. Dzięki takim działaniom można przewidzieć okres rójki owada- okres w którym przypada kulminacja lotu; wtedy leśniczowie przystępują do przeglądu drzewostanów. Opracowane zostały specjalne metody liczenia brudnicy mniszki- metoda transektu lub metoda dwudziestu drzew. Polegają one na obserwacji i policzeniu samic tego gatunku, siedzących na pniach drzew. Zebrane wyniki ze wszystkich leśnictw naszego nadleśnictwa przesyłane są do Zespołu Ochrony Lasu w Olsztynie. Tam specjaliści dokonują oceny oraz stwierdzają ewentualne zagrożenie, a następnie, w razie potrzeby, podejmują odpowiednie działania, mające na celu przeciwdziałanie szkodom.

Jeżeli zauważycie w lesie pułapki feromonowe na owady, nie dotykajcie ich i nie niszczcie. Nie należy również wyjmować owadów, gdyż utrudnia to porównanie wyników i je fałszuje, co może wpłynąć na niewłaściwą ocenę zagrożenia lasu.